همه¬ی ما به طور حتم خبرهایی از تکنولوژی را دائم دنبال میکنیم و میبینیم دنیا روز به روز در زمینه¬های مختلف تکنولوژی رو به رشد و توسعه است. زبان¬های برنامه¬نویسی جزیی از این تکنولوژی هستند که در این روند در حال گسترش میباشند. هر برنامه¬نویسی همیشه به دنبال به روز شدن اطلاعاتش است و ممکن است با زبان¬های مختلف برنامه¬نویسی آشنا شود. یکی از پلتفرم هایی که توسعه دهندگان آن را دنبال می¬کنند، برنامه¬نویسی سیستم عامل اندروید است که برای ساخت اپلیکیشن اندروید مورد استفاده قرار میگیرد.
برای نوشتن نرم¬افزار برای سیستم عامل اندروید زبان¬های مختلفی وجود دارد. فردی که بصورت حرفه¬ای بخواهد این مسیر را شروع کند باید تمامی زبان ها یا حداقل پرکاربردترین زبان های مورد استفاده جهت توسعه نرم¬افزار های پلتفرم مدنظر را مورد بررسی و مطالعه قرار دهد و سپس زبان خود را انتخاب کند. در این وبلاگ به دو زبان برنامه نویسی برای سیستم عامل اندروید، کاتلین (Kotlin) و جاوا (Java)، میپردازیم. علاوه بر معرفی این دو زبان، راجع به تفاوت¬های این دو نیز صحبت خواهیم کرد.
تاریخچه کاتلین (Kotlin Programming Language) :
توسعه اولین نسخه این زبان، در شهر سن پترزبورگ روسیه توسط شرکت Jet brains ارائه گردیده است. از قابلیت های آن می توان به ایستا (Statically typed) و همه‌منظوره (General- Purpose) بودن برای ماشین مجازی جاوا (JVM)، اندروید و مرورگر (Browser) است. معرفی آن در سال 2011 توسط کمپانی Jet brains بود و اولین ورژن پایدار(Stable) آن در سال 2016 به نام ورژن 1.0 ارائه شد و با استقبال زیادی از برنامه¬نویسان اندروید مواجه شد.
در سال 2017 گوگل رسما این زبان را به مجموعه زبان های توسعه نرم افزار های سیستم عامل تخصیص یافته خود برای گوشی اضافه کرد. گوگل در حال حاضر این زبان را به عنوان یکی از بهترین زبان‌های برنامه‌نویسی برای توسعه اپلیکیشن‌های اندرویدی اعلام کرده است.
یکی از مهمترین مزایای آن این است که به طور کامل با جاوا ارتباط برقرار میکند و همچنین تقریبا از همه¬ی کتابخانه¬های آن پشتیبانی می¬کند.
تاریخچه جاوا (Java Programming Language) :
زبان برنامه نویسی جاوا (JAVA) در 23 مه 1995 توسط آقای جیمز گاسلینگ (James Gosling) طراحی شده است و اولین بار توسط شرکت Sun Microsystems در سال 1995 منتشر شد.یکی از دلایلی که باعث شد این زبان شهرت بسیاری پیدا کند ویژگی شی گرا بودن آن است امروزه لوگوی جاوا به صورت فنجان قهوه‌ای که از آن بخار می‌دمد، به نماد جهانی برنامه‌نویسی تبدیل شده است. یکی از مهمترین مزایای کدنویسی جاوا این است که یادگیری آن آسان می¬باشد.
برخی تفاوت های این دو زبان برنامه نویسی:
کنترل استثناها (Checking Exceptions):
• استثناها (Exceptions) یکی از مواردی است که در جاوا مشکل ایجاد میکنند و در بیشتر مواقع برنامه نویسان را درگیر میکنند؛ اما کاتلین به خوبی این مشکل را مدیریت کرده است. این زبان تمامی اکسپشن‌ها کنترل کرده و برنامه نویسان، دیگر نیازی به مدیریت این موارد در کدهای خود ندارند.
تهی¬پذیری ( NullPointerException) :
• یکی از خطاهایی که معمولا در جاوا وجود دارد مقادیر Nullاست و زمانیکه توسعه¬دهندگان از این مقادیر استفاده می¬کنند ممکن است با خطای NullPointerException روبرو شوند. بصورت پیش¬فرض تمامی متغیرها در کاتلین non-null هستند و اگر به یک متغیر مقدار null را اختصاص دهند، کد در هنگام کامپایل مردود می¬شود.
گسترش توابع (Extension Functions):
• در کاتلین برای گسترش دادن تابع¬های کلاس، میتوانید پیشوند اسم (name) کلاس به اسم تابع جدید را تغییر دهید ولی در جاوا برای اینکه عملکرد کلاس موجود گسترش پیدا کند باید یک کلاس جدید ساخته شود و از کلاس مادر (parent class) ارث¬بری (inherit) کند.
کلاس¬های داده (Data Classes):
• در جاوا برای اینکه داده¬هایمان را نگهداری کنیم به یک کلاس نیاز داریم. از این رو ما باید توابع سازنده (Constructors)، متغیرهای ذخیره کننده داده، متدهایgetter و setter، توابع hash) code)، (to String) و (equals) را تعریف کنیم. در زبان کاتلین هم برای نگهداری داده¬ها به یک کلاس نیاز داریم ولی با این تفاوت که یک کلاس با کلیدواژه data ساخته شده سپس کامپایلر به صورت اتوماتیک تمام توابع مورد نیاز مانند تابع سازنده و غیره را ایجاد خواهد کرد.
اسمارت کَست (Smart Cast):
• در زبان جاوا باید نوع متغیر و Cast را مطابق با عملیات مربوطه بررسی کنیم. اسمارت کست در کاتلین با کلیدواژه is-checked تمام مقادیر تغییر ناپذیر(Immutable Values) را مورد بررسی قرار داده و کستینگ غیر مستقیم (Implicit Casting) را نیز انجام خواهد داد.
استنتاج تایپ (Type Inference):
• در زبان جاوا، تایپ هر متغیر را باید به صورت مستقیم (Explicit) مشخص شود. برنامه نویسان زبان کاتلین مجبور نیستند که تایپ هر متغیر را به صورت مستقیم و بر اساس وظایفشان تعیین کنند. البته امکان مشخص کردن تایپ به صورت مستقیم نیز به عهده¬ی برنامه نویسان میباشد.
با تمام تفاوت¬هایی که این دو زبان با یکدیگر دارند جالب است بدانید نوعی سازگاری و هماهنگی بین این دو است؛ آن هم این است که فایل جاوا قابلیت تبدیل شدن به فایل کاتلین را دارد. به این صورت است که بعد از نصب کردن پلاگین، فایل جاوای قدیمی به آن داده می¬شود و با کلیک کردن روی آن، آن فایل را به فایل کاتلین معادل تبدیل میکند.
بنظر من هر برنامه¬نویسی تمام تلاش خود را می¬کند که علاوه بر اینکه دقت کافی در کد نویسی خود داشته باشد، به نحو احسنت از زمان خود استفاده کند و حتی در مقدار زمانی که صرف می¬کند صرفه جویی کند. با توجه به مقایسه¬ای که بین زبان¬های کاتلین و جاوا داشتیم میتوانیم این موضوع را متوجه شویم که کامپایلرِ کاتلین بطور اتوماتیک میتواند فرآیند استنتاج نوع متغیرها را به خوبی انجام دهد که این موضوع باعث می¬شود در مقدار زمان مصرفی صرفه جویی شده و نیز بهره¬وری را افزایش ¬دهد و این نکته میتواند دلیلی باشد برای پرطرفدار شدن کاتلین. علاوه بر همه¬ی این موضوعات، یادگیری کاتلین آسان است. همانطور که گفتیم فراگیری جاوا راحت می¬باشد و هرکسی بتواند با آن کار کند میتواند به راحتی با کاتلین نیز کار کند.
اولین نفری باشید که نظر می دهد!