دسته بندی بازی ها

بازی های ویدیوئی انواع مختلفی دارند که معمولا بر اساس ویژگی ها یا اهداف اساسی آن ها، طبقه بندی میشوند و ربطی به نوع گیم پلی که درون آن ها است ندارد. دسته ها یا ژانرهای بازی می توانند زیر مجموعه هایی نیز داشته باشند و بسیاری از بازی ها در ژانرهای مختلفی جای می گیرند.

ممکن است کمی این موضوع گیج کننده باشد ولی با تجزیه و تحلیل کرده مکانیک بازی، میتوانید متوجه شوید که توسعه دهندگان و ناشران چگونه عناوین خود را دسته بندی می کنند. به عنوان مثال اگر یک گیمر پرهیجان هستید، بازی های اکشن برای شما بهترین هستند. آیا به حل کردن معما خیلی علاقه دارید؟ بازی های استراتژی در زمان واقعی (RTS) یا بازی های نقش آفرین  (RPG) ممکن است برای شما مناسب باشند. اما علاقه شما هر چقدر باشد، قطعاً یک ژانر بازی وجود دارد که سلیقه شما را به خود جلب خواهد کرد.

اولین بازی های ویدیوئی

ویلیام هیگین بوتام، فیزیکدان، اولین بازی ویدیویی را در اکتبر 1958 خلق کرد که در همان سال بسیار مورد بازدید قرار گرفت. هیگین بوتام که در آزمایشگاه کار می کرد، می خواست یک تجربه تعاملی برای بازدیدکنندگان ایجاد کند. نام این بازی تنیس برای دو نفر بود که با اسیلوسکوپ انجام می شد و صفحه مینیاتور پنج اینچی که فقط خطوط آبی نازکی را نشان می داد، شباهت زیادی به PONG داشت. بازدیدکنندگان برای بازی در صف قرار میگرفتند و آزمایش هیگین بوتام خیلی زود به محبوب ترین اثر نمایشی در آزمایشگاه تبدیل شد.

در همان اوایل قدرت پردازش رایانه ای، انواع بازی هایی را که برنامه نویسان می توانستند ایجاد کنند را محدود میکرد. امروزه فناوری به توسعه دهندگان بازی اجازه می دهد تا هر آنچه را که در رویای خود میسازند، ایجاد کنند. در ادامه انواع بازی های ویدیویی و زیر مجموعه های آن ها معرفی شده است و اینکه هرکدام چه ویژگی هایی دارند.

1. بازی های اکشن (action)

بازی های اکشن بازی هایی هستند که بازیکن آن را کنترل میکند و در مرکز بازی که عمدتا شامل چالش های جسمی است، باید دفاع کنند و شکست دهند. بیشتر بازی های ویدیویی اولیه مانند Donkey Kong و Galaga در گروه اکشن قرار می گیرند. از آنجا که ورود به بازی های اکشن و شروع آن معمولاً آسان است، با این وجود آن ها محبوب ترین بازی های ویدیویی را تشکیل می دهند. این نوع از بازی زیر مجموعه هایی نیز دارد که در ادامه به آن ها میپردازیم:

• بازی های Platformer

این نوع بازی ها نام خود را از این واقعیت میگیرند که شخصیت بازی در طول گیم پلی با سیستم عامل ها (معمولا در حال اجرا ، پریدن یا سقوط) تعامل دارد. انواع مختلفی از بازی های پلت فرم وجود دارد. Super Mario Bros بهترین بازی از این گروه شناخته شده است و Donkey Kong یکی از قدیمی ترین بازی ها از این گروه است.

یک واقعیت که جالب است بدانید، بازی Jumping Flash اولین بازی پلتفرمر کنسول 3D در نسخه اصلی Sony PlayStation بود. تا آن زمان هر بازی Platformer به صورت (side-on) اجرا میشد و شخصیت ها معمولاً از دو چپ به راست و به صورت  2بعدی اجرا می شدند.

• بازی های Shooter

این بازی ها به بازیکنان اجازه می دهند تا از سلاح برای شرکت در بازی استفاده کنند و هدف معمولاً بیرون انداختن دشمنان یا بازیکنان مخالف است. Shooters براساس دیدگاه بازیکن دسته بندی می شوند:

تیراندازان اول شخص (FPS) که شخصیت اصلی بازی هستند. Call of Duty ، Half-Life و Halo نمونه های خوبی هستند.

تیراندازان سوم شخص مانند Fortnite و Splatoon ، از دیدگاهی صورت می گیرند که بازیکن می تواند شخصیت اصلی را معمولاً از فاصله کمی بالا و پشت ببیند.

تیراندازان از بالا به پایین (Top-down)، مانند Galaga, Space Invaders, and Raiden V: Director’s Cut دارای یک تجربه فوقانی کامل هستند. این بازی بسته به سلامتی شخصیت بازی تا هرجا که زنده بماند ادامه دارد و هنگامی که جانش را از دست میدهد، بازی “game over” خواهد شد.

• بازی های Fighting

بازی های مبارزه ای مانند Mortal Kombat و Street Fighter II عملیات خود را بر روی مبارزه و در بیشتر موارد نبرد تن به تن متمرکز می کنند. اکثر بازی های مبارز دارای شخصیت پایداری از شخصیت های قابل بازی هستند که هرکدام در توانایی های منحصر به فرد یا سبک مبارزه خود تخصص دارند. در بیشتر بازی های سنتی مبارزه، بازیکنان با رسیدن به رده های بالاتر و با پیشرفت بیشتر در مقابل حریفان دشوارتری قرار می گیرند.

• بازی های Beat-em up

بازی های Beat-up up یا کشمکش ها نیز بر روی مبارزات تمرکز دارند، اما بازیکنان به جای اینکه با یک حریف روبرو شوند با موجی از دشمنان روبرو می شوند Double Dragon .یکی از ابتدایی ترین ضرب و شتم ها بود در حالی که God of War ، Castle Crashers  و Bayonetta نمونه های اخیر هستند.

• بازی های Stealth

این بازی های مخفیانه برای حل چالش های بازی، حیله گری و دقت را تحت فشار قرار می دهند و در حالی که سایر اقدامات یا نبردها ممکن است به بازیکنان در رسیدن به هدف کمک کند مانند بازی .Dishonored بازی های پنهانکاری معمولاً بازیکنان را ترغیب می کند که به طور مخفیانه به این بازی بپردازند.

• بازی های Survival

بازی های اکشن بقا (Survival ) در طی چند سال گذشته واقعاً در نوع خود  بسیار طرفدار پیدا کرده اند. Resident Evil یکی از بازی های ابتدایی (البته یک بازی خطی) بود، در حالی که بازی های مدرن تر بقا مانند Fortnite در محیط بازی های (open-world) برگزار می شوند و به بازیکنان امکان می دهند به منابع ابزارهای دستی، سلاح ها و پناهگاه دسترسی پیدا کنند و تا آن جایی که امکان دارد به حیات خود ادامه دهند.

• بازی های Rhythm

بازی های ریتمی مانند Dance Dance Revolution و Guitar Hero بازی های مبتنی بر موسیقی هستند که بازیکنان را به چالش می کشند تا در یک زمان دقیق با فشار دادن یک دکمه مربوطه به کنترل کننده، در یک زمان دقیق برای جمع آوری امتیاز، با ریتم آهنگ یا موسیقی متن بازی همگام شوند.

2. بازی های اکشن و ماجراجویی (Action-Adventure Games)

بازی های اکشن و ماجراجویی غالباً دارای دو مکانیک بازی هستند. جستجوی طولانی یا موانعی که باید به وسیله ابزارهایی که مشخص شده از آن ها عبور شود. بازی های اکشن و ماجراجویی مانند The Legend of Zelda بیشتر بر روی اکتشاف، حل معما متمرکز هستند. بازی های زیر مجموعه آن شامل:

• بازی های Metroidvania

این بازی بر اساس بازی های الهام بخش Metroid و Castlevania ساخته شده است. بازی های نوع Metroidvania مانند بازی های اکشن و ماجراجویی اساسی هستند اما خطی نیستند و غالباً تا زمانی که مورد یا ابزار خاصی پیدا نکنند نیاز به عقب نشینی یا جلوگیری از پیشرفت بازیکن میباشد. “به روزرسانی” شخصیت خود با سلاح ها، توانایی ها و سایر قدرت های جدید به آنها امکان می دهد تا به مناطق “ویژه” بازی دسترسی پیدا کنند.

3. بازی های ماجراجویی (Adventure Games)

بازی های ماجراجویی بر اساس سبک گیم پلی طبقه بندی می شوند، نه داستان و محتوای آن. در حالی که فناوری گزینه های جدیدی برای توسعه داستان در این ژانر به توسعه دهندگان داده است اما در سطح ابتدایی بازی های ماجراجویی از منشأ متن محور، پیشرفت چندانی نکرده اند. در بازی های ماجراجویی، بازیکنان معمولاً با محیط و شخصیت های دیگر خود ارتباط برقرار می کنند تا با سرنخ هایی برای پیشرفت داستان، معماهایی را حل کنند. بازی های ماجراجویی بندرت شامل عناصر اکشن بازی های ویدیویی میباشند. زیر مجموعه های آن :

• بازی های Text adventures

این بازی ها “داستان تعاملی” نامیده می شدند و دقیقاً همانطور که از نامش پیداست مبتنی بر متن است. به این معنی که بازیکنان از صفحه کلید خود برای وارد کردن دستورات در پاسخ به موقعیت های مختلف داستان استفاده می کنند. مانند get shovel، grab sword، go North.

• بازی های Graphic adventures

با افزایش توانایی رایانه ها در ایجاد گرافیک برای پشتیبانی از متن، بازی ها نیز پیشرفت کردند. به عنوان مثال ، بازی های ماجراجویی گرافیکی اولیه از تصاویر ساده ای برای پشتیبانی از ماجراجویی مبتنی بر متن استفاده می کردند. بعدها با تکامل ماوس به یک کنترل کننده بازی، بازی ها شروع به جایگزینی دستورات نوشتاری کردند و بازیکنان برای تعامل با یک شی object روی صفحه شروع به “اشاره و کلیک” کردند.

4. بازی های نقش آفرینی (Role-Playing)

احتمالاً دومین ژانر محبوب بازی،نقش آفرینی یا RPG ، بیشتر دارای ویژگی های قرون وسطایی یا فانتزی است. دلیل اصلی این امر، ریشه ژانر است که می توان آن را در Dungeons & Dragons و سایر بازی های این ژانر جستجو کرد. اختلافات فرهنگی نیز تاثیری بر این ژانر داشته است زیرا بسیاری از گیمرها RPG ها را به عنوان WRPG (تحت تأثیر غرب) یا JPRG (تحت تأثیر ژاپن) دسته بندی می کنند. سرانجام، در این سبک اغلب به گیمرها گزینه هایی داده می شود که نتیجه نهایی بازی را تحت تأثیر قرار می دهد، به این معنی که بسیاری از RPG ها جایگزین دارند. انواع بازی های RPG:

• Action RPG

این نوع بازی ها عناصر بازی را هم از بازی های اکشن و هم از بازی های اکشن ماجراجویی می گیرند. یک ویژگی مشخص RPG های اکشن این است که نبرد در زمان واقعی انجام می شود و به سرعت و دقت بازیکن نسبت به بهترین دشمنان بستگی دارد، در مقابل به ویژگی های شخصیت بالا مانند جذابیت و مهارت بستگی دارد.

• MMORPG

MMORPG  ها دارای صدها بازیکن هستند که در همان جهان با یکدیگر تعامل فعال دارند و به طور معمول همه بازیکنان هدف مشابه یا مشابهی دارند.

• Tactical RPG

با در نظر گرفتن منشأ آنها در بازی های رومیزی، بازی های Tactical  بیشتر شبیه بازی های رومیزی سنتی هستند که در آن بازی های نوبتی از طریق شبکه ایزومتریک انجام می شوند. بازیکنان از استراتژی بازی شطرنج و تعداد محدودی از منابع (ارتش، سلاح و غیره) برای تسخیر جنگ ها و دشمنان استفاده می کنند.

• Sandbox RPG

این بازی ها به بازیکنان این امکان را می دهد تا در جستجوی ماجراجویی آزادانه در محیط بازی خود بگردند. این ها برخی از جذاب ترین تجربیات بازی های ویدیویی موجود هستند.

5. بازی های شبیه سازی شده (Simulation Games)

بازی ها در ژانر شبیه سازی یک نکته مشترک دارند، همه آنها برای شبیه سازی واقعیت یا افسانه ای واقعی، برای شبیه سازی یک موقعیت واقعی طراحی شده اند. انواع بازی های Simulation:

• شبیه سازی ساخت و مدیریت (Construction and management simulation)

SimCity  محبوب ترین شبیه سازی ساخت و مدیریت در تمام زمان ها است. این بازی ساختمان و مدیریت یک شهر، از جمله برنامه ریزی خیابان، منطقه بندی و مالیات دادن بر ساکنان شهر را شبیه سازی می کند.

• شبیه سازی زندگی (Life simulation)

The Sims محبوب ترین بازی شبیه سازی زندگی و یکی از پرفروش ترین بازی های ویدیویی در تمام دوران ها است. مانند SimCity (که توسط ویل رایت نیز ساخته شده است). در The Sims ، بازیکنان جنبه های فردی زندگی مصنوعی را کنترل می کنند. شبیه سازی ها ممکن است به بازیکنان اجازه دهد ژنتیک یک شخصیت یا اکوسیستم آنها را دستکاری کنند. حتی واکنش شخصیت به یک موقعیت خاص ممکن است تحت کنترل بازیکن باشد.

6. بازی های استراتژی (Strategy Games)

این بازی ها بر اساس استراتژی بازی های تخته ای میباشد. این بازی ها برای غلبه بر چالش ها، بازیکنان را ملزم به استفاده از استراتژی و تاکتیک های کاملاً پیشرفته می کنند. انواع آن ها شامل:

• 4X

4X  از بازی های ویدیویی استراتژیک است که چهار هدف اصلی این کادرها را بررسی می کند: کاوش، گسترش، بهره برداری و نابودی. سری Sid Meier’s Civilization شاید شناخته شده ترین بازی استراتژیک در این گروه باشد. به دلیل اهداف زیربنایی، اکثر این بازی ها دارای تنظیمات تاریخی و تاریخچه یک تمدن (انسانی یا فرازمینی) هستند.

• استراتژی زمان واقعی (RTS)

بازی های استراتژی زمان واقعی به بازیکن نیاز دارد تا همزمان با پیشرفت و توسعه منابع و واحدهای رزمی، مانند پایگاه ها، منابع را جمع آوری و نگهداری کند. Starcraft محبوب ترین RTS است ، در حالی که سری Age of Empires و Command and Conquer نیز امتیازات شناخته شده بازی در این گروه هستند.

• تاکتیک های زمان واقعی (RTT)

بعضی مواقع بازی هایی که تا حدی زیرشاخه استراتژی زمان واقعی در نظر گرفته می شوند، بازی های تاکتیک های زمان واقعی روی تاکتیک های میدان جنگ و جنگ عملیاتی تمرکز دارند.

7. بازی های ورزشی (Sports Games)

بازی های ورزشی، ورزش هایی مانند گلف، فوتبال، بسکتبال، بیس بال و فوتبال را شبیه سازی می کنند. آنها همچنین می توانند شامل ورزش های المپیک مانند اسکی و حتی ورزش های میخانه ای مانند دارت و استخر باشند. بازیکنان حریف در این بازی ها اغلب توسط رایانه کنترل می شوند اما می توانند به شکل حریفان زنده نیز در بیایند. انواع بازی های ورزشی شامل:

• Racing

سری های شبیه ساز مسابقه ای مانند Forza و Gran Turismo از محبوب ترین بازی های این دسته هستند اما کلاسیک های بازی مانند Pole Position نیز در اینجا گنجانده شده اند. در این بازی ها، بازیکنان با حریف مسابقه می دهند.

• Team sports

یکی از ابتدایی ترین انواع ژانرهای بازی های ویدیویی ، بازی های ورزشی تیمی انجام یک ورزش را شبیه سازی می کنند. برخی از بازی ها ، مانند Arch Rivals و NBA Jam ، این سبک را هجو می کنند ، در حالی که برخی دیگر مانند Madden NFL و FIFA به دنبال ایجاد رئالیسم و احساس بازی یک ورزش زنده هستند.

8. بازی های پازل (Puzzle Games)

بازی های معمایی یا منطقی معمولاً در یک صفحه نمایش یا یک زمین بازی برگزار می شوند و برای پیشبرد اقدام، بازیکن را مجبور به حل مسئله می کند. انواع بازی های این گروه:

• Logic game

یک بازی منطقی به بازیکنان نیاز دارد تا یک معمای منطقی را حل کنند یا مانند یک پیچ و خم از یک چالش استفاده کنند. این بازی ها شامل بازی های مغزی مانند Brain Age هستند  و Tetris نمونه ای از این نوع بازی ها میباشد.

• Trivia game

مانند بازی های چیزهای بی اهمیت واقعی، بازیکنان بازی چیزهای بی اهمیت ویدیویی باید قبل از اتمام تایمر (یا قبل از پاسخ بازیکن دیگر) به یک سوال پاسخ دهند تا امتیاز کسب کنند. از آنجا که بازی های چیزهای بی اهمیت ((Trivia gam به ویژه برای بازی های گاه به گاه مناسب هستند، محبوبیت آنها در گوشی های همراه بیشتر می شود.

9. بازی های Idle

انواع این بازی ها شامل :

• Idle gaming

بازی های بیکار (Idle gaming) بازی های ساده ای هستند که شامل حداقل درگیری بازیکنان می شوند، مانند اینکه بارها و بارها روی یک آیکون کلیک کنید. بازی های بیکار با پاداش دادن به افرادی که اهداف ساده را انجام می دهند بازیکنان را درگیر خود می کند.

• Advergame

Advergames به طور معمول برای کمک به فروش یک محصول یا مارک ایجاد می شود. مارک یا تبلیغ کننده، سازنده بازی را به ایجاد تجربه تعاملی مبتنی بر یک محصول هدایت می کند.

همانطور که گفته شد بازی ها انواع مختلفی دارند و هر فردی بسته به علاقه خود، ژانر مورد علاقه خود را انتخاب میکند. امیدوارم که از خواندن مقاله لذت برده باشید.